بررسی اوصاف و سیمای معشوق در دیوان حافظ

حافظ، از شاعران بزرگ ادب فارسی است که در دیوان او شعر عارفانه و عاشقانه به هم آمیخته است و بر اساس این، شعر وی هم جنبه ی آسمانی و هم زمینی یافته است. ترکیب «پیر مغان» نیز موید این نکته است؛ لذا در شعر حافظ، معشوق هم معشوق عرفانی است و هم معشوف زمینی. هم اوصاف و ویژگی های معشوق زمینی در او دیده می شود و هم اوصاف و ویژگی های معشوق آسمانی. نمی توان به صراحت گفت که معشوق او، درارای یکی از جنبه های بالا و متعلق به یکی از این دو حوزه است. حافظ در اشعار خویش هم صفات منفی از قبیل بی وفایی، بیدادگری، نامهربانی و ...، و هم به صفات مثبت او از قبیل: مهرورزی، اهل دل بودن، وقار و ... او اشاره کرد است. همچنین از استعاره و تشبیه و دیگر صنایع ادبی برای وصف معشوق استفاده کرده است. نویسنده با بررسی حافظ و تحلیل ابیات دیوان او، اوصاف و ویژگی های معشوق او را آشکار کرده و چگونگی به کارگیری حافظ از صنایع ادبی در وصف معشوق را بیان کرده است.